Een omslag van een lineaire naar een circulaire economie is noodzakelijk om in 2050 nog verzekerd te zijn van voldoende eten, drinken en welvaart voor iedereen. Dat stelt de expertgroep Data management for a Circular Economy van onderzoeksplatform ShoppingTomorrow in haar opgeleverde bluepaper. Hierin schetsen de experts een beeld van de nabije en iets verdere toekomst, waarmee zij retailers handvatten geven voor het maken van een begin met circulariteit via het verzamelen en uitwisselen van data.

Waar producten nu nog vaak via een lineair proces worden ontwikkeld en aan het einde van de lifecycle kunnen worden weggegooid, kan er met het juiste gebruik van data grote stappen worden gezet richting een circulaire economie. Dit is een economisch systeem dat is gebaseerd op het minimaliseren van grondstofgebruik door hergebruik van producten, onderdelen en grondstoffen. Het is een economie van gesloten kringlopen waarin producten hun waarde behouden, hernieuwbare energiebronnen worden gebruikt en we kijken naar het gehele systeem van productie tot afvalmanagement.

De expertgroep, die onder leiding stond van GS1 Nederland en CGI, laat zien dat er drie invalshoeken zijn waarmee retailers de reis naar circulariteit kunnen beginnen:

• Bewustwording:?Bewustwording heeft de grootste prioriteit voor een circulaire economie. Hiermee wordt bewustwording bij zowel retailers als consumenten bedoeld en de overheid kan hier een grote rol bij spelen door circulariteit te stimuleren.
• Transparantie:?Bewustwording en hergebruik eisen dat er informatie beschikbaar is over het product, over de gebruikte materialen en over de reis die het product heeft afgelegd (van productie tot en met gebruik).
• Kansen:?Een circulair leven wordt hip en er is al een nieuwe markt aan het ontstaan. Een ondernemer die voor circulariteit gaat als grondslag voor zijn bedrijf, zal waarschijnlijk niet slechts streven naar winstmaximalisatie en dat is iets waar steeds mensen veel waarde aan hechten.

Hulp van nieuwe technologie?n

Ook nieuwe technologie?n maken een overstap naar een circulaire economie mogelijk. De expertgroep heeft zich hierbij gericht op drie bestaande technologie?n die hierbij een belangrijke rol kunnen spellen:

• Standaarden:?Als je systemen gaat inrichten om je keten circulair te maken, dan is het zaak dat je systemen dezelfde taal spreken als de andere schakels in de keten. Hierbij zijn standaarden belangrijker dan ooit.
• Artificial intelligence:?Voorafgaand aan het productieproces kan via AI bijvoorbeeld voorspeld worden hoeveel vraag er naar een bepaalde grondstof is. Door deze voorspelling te combineren met andere data, afkomstig van bijvoorbeeld weersatellieten en geografische bronnen, kan een boer geholpen worden met het maken van keuzes ten aanzien van irrigatie of het gebruik van pesticiden.
• Blockchain: In elke fase van de keten kan blockchaintechnologie ingezet worden om de informatie die in het ontwikkelproces aan een product is toegevoegd op een betrouwbare manier vast te leggen.